آشنایی با کارکرد ترکمتر

به منظور اندازه گیری گشتاور سیستم‎های دوار یا چرخشی از قبیل موتور، گیربکس یا حتی درب بطری نوشابه و در کل برای مواردی که اندازه گیری نیروی وارد بر محور جسم نیاز است، از گشتاور سنج یا ترکمتر استفاده می‎شود. به عنوان نمونه اگر درب بطری نوشابه با گشتاور بیش از استاندارد بسته شود، باید با ابزار گشتاور سنج یا ترکمتر باز شود چرا که در کارخانه  اگر به گونه تنظیم شده که قابل باز شدن با دست نباشد درب نوشابه باز نمیشود.

از دیگر دستگاه‏ها‎ی گشتاور سنج می‎توان به نوع دستی با یک نشان دهنده اشاره نمود که به آن ترانسمیتر یا ترانسدیوسر گشتاور گفته می‎شود. نکته مهم اینکه، دستگاه‏ اندازه گیری گشتاور، محورهای دوار یا دینامیک نسبت به گشتاور سنجی نمونه‏ ها‎ی ثابت و استاتیک مشکلتر می‎باشد که تنها با ورود تکنولوژی استفاده از آنها آسان شده است. پیچ و مهره‏ ها‎یی که در دستگاه‏ها‎ و ابزارهای مختلف به کار برده شده اند، مطابق با معيار سختي، قطر ميزان بار و یکسري محاسبه‏ ها‎ي ديگر طراحي مي شوند.

 ميزان سفت كردن هر پيچ، با حاصلضرب مقدار نيروي اعمال شده در طول بازوي مشخص می‎شود و پيچ‏ ها‎ي مختلف طبق كاربرد و محل استفاده، گشتاور متفاوتی دارند که توسط طراح و سازنده دستگاه‏ ها‎ محاسبه شده و به مصرف کننده اعلام مي شود. عدد معيني از تُرك یک پيچ، مناسب ترين گشتاوري است كه با اعمال قطعات متصل شده توسط آن پيچ بهترين بازدهي را ارایه می‎دهند. بنابر ميزان گشتاور يا ترك طراحي شده جهت بستن هر پيچ، به ابزاري كارا و قابل اطمينان نیاز دارد. ترکمتر در واقع به منظور اعمال گشتاور دقيق براي هر پيچ است.

برای طراحي و ساخت ابزار گشتاور سنج، به معیاریی از قبیل كاربرد آن در زمينه اندازه گيري، از قطعات بسيار ظريف و دقيق صنعتي توجه می‎شود. زیرا عملكرد هر قطعه در نتيجه نهايي تاثیرگذار است. برای طراحي اين ابزار، حفظ طولاني مدت كاليبراسيون و نيز استفاده آسان توسط كاربر به عنوان معیارهای شناخته شده بوده و در حال حاضر گشتاور سنج یا ترکمتر در انواع  مختلف كه داراي قفل‏ها‎ي متفاوتي است، در بازار موجود می‎باشد.

 به عنوان نمونه در فیلم زیر میتوانید دقت سفت کردن پیچ سر سیلندر را با ترکمتر مشاهده کنید.